ΔΙΑΒΑΣΤΕ....ΙΣΤΟΡΙΚΟ.

Λένε πως η μουσική ενώνει τους ανθρώπους στα πανανθρώπινα φτερά της. Αντίστοιχα, εμείς εδώ έχουμε κάθε λόγο να ισχυριζόμαστε πως και οι οικονομίες των κρατών, ανέκαθεν, σε επίπεδο συναλλαγών, αγορών, χρηματιστηρίων ακόμη και διεθνών παζαριών, χτίζουν γέφυρες επικοινωνίας  μεταξύ ατόμων και λαών.

Το εμπόριο, ειδικότερα, ως πανίσχυρος αιμοδότης των αγορών,  συμπληρώνει ή καλύπτει τα κενά στις διπλωματικές και πολιτικές σχέσεις των κρατών, ενώ οι εμπορικές συμφωνίες ισχυροποιούν τους δεσμούς, όπως επί παραδείγματι, η προ ημερών συναφθείσα  επιτυχής συμφωνία μεταξύ  Ελλάδας και Ρωσίας, που αφορούσε στη σωτήρια για τους ροδακινοπαραγωγούς της Βόρειας Ελλάδας απορρόφηση κονσερβών ελληνικού  ροδάκινου από τη Ρωσία.

Με δεδομένη, λοιπόν, τη διεθνοποίηση των αγορών, εν έτει 2009 και με βάση το αξίωμα πως το χρήμα και τα κεφάλαια κινούνται προς τα κει που αυγατίζουν, μεταφέρουμε εικόνες παλιές και σύγχρονες από τον οικονομικό κόσμο «της γείτονος Τουρκίας» με αφορμή ένα πρόσφατο ταξίδι στα Μικρασιατικά παράλια και πιθανολογούμενη μια σύντομη μετάβαση, προσεχώς, στη βασιλίδα των πόλεων, την Κωνσταντινούπολη.

Ειρήσθω εν παρόδω, πως  η Τράπεζα της Κωνσταντινούπολης κινούσε τα νήματα στο Χ.Α. για αρκετό καιρό, μετά την ίδρυσή του και  σημάδεψε την Ιστορία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου, εν τη γενέσει του,  όταν πλήθος εύποροι ομογενείς, κεφαλαιούχοι, έμποροι και τραπεζίτες κατηύθυναν τα κεφάλαια τους στην Ελλάδα ώστε να αναφέρονται σκωπτικά οι εφημερίδες στην «κάθοδο των Ηρακλειδών χρυσοκανθάρων» που επέδραμαν από τα παράλια του Βοσπόρου και έστησαν χρηματιστηριακά σκάνδαλα για την αφαίμαξη του  ανυποψίαστου λαού .

Μια ματιά στη διαδρομή των δυο χωρών, από την ίδρυση του Χ.Α. και εντεύθεν, μαρτυρεί πως, παρά την τεταμένη ατμόσφαιρα και τις πολεμικές διενέξεις, τα οικονομικά αλισβερίσια με τη γειτονική χώρα υπήρξαν δελεαστικά και τακτικά όσον αφορά και τα δύο μέρη.

Σημειωτέον πως η Τράπεζα της Μυτιλήνης, ήταν η μοναδική νησιωτική τράπεζα η οποία διατηρούσε υποκατάστημα στην Κωνσταντινούπολη, μέχρι που έκλεισε, το 1911.

Παρομοίως και το τόλμημα της Εθνικής Τράπεζας -που ακόμα αμφισβητείται- για την εξαγορά της τουρκικής τράπεζας ΦΙΝΑΝΣΜΠΑΝΚ,  όταν αξιολογηθεί ,  εν καιρώ,  θα συνδεθεί ιστορικά με την απρόσκοπτη και επικερδή λειτουργία του υποκαταστήματός της στη Σμύρνη μέχρι το 1922,  το οποίο δεσπόζει στην ακόλουθη φωτογραφία.

 

Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος στη Σμύρνη, το 1920

Στην προ της καταστροφής Σμύρνη, χρυσή εποχή, κατά την οποία το ελληνικό στοιχείο μεγαλουργούσε, γύρω στα 1910, οι ελληνικές βιομηχανίες ανέρχονταν στις 437 και οι τουρκικές στις 50.

Και όταν το 1919,  ανέλαβε η νικήτρια Ελληνική Διοίκηση την πόλη, η περιοχή της Σμύρνης, με ανθηρή οικονομία και χρηματιστήριο διέθετε: 387 σχολεία συντηρούμενα με χρήματα αποκλειστικά από τις ελληνικές κοινότητες, με 1947 εκπαιδευτικούς, και 63.000 μαθητές. Ήταν έτοιμη, μάλιστα να λειτουργήσει και το Πανεπιστήμιό της,  κατά το μοιραίο Σεπτέμβρη του 1922. Στη φωτογραφία αποτυπώνονται εικόνες αλήστου μνήμης από τη ζωηρότητα του Χρηματιστηρίου της Σμύρνης.

Το Χρηματιστήριο της Σμύρνης

Από τη Σμύρνη ως την Κωνσταντινούπολη είναι μακρύς ο δρόμος που η χρηματιστηριακή ιστορία έχει διανύσει και καταγράψει τον τελευταίο αιώνα.

Το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης (Istanbul Menkul Kıymetler Borsası, (İMKB), όπως ονομάζεται σήμερα στα τουρκικά) έχει τις ρίζες του στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Το πρώτο Χρηματιστήριο ιδρύθηκε το 1866, με την ονομασία "Dersaadet Securities Exchange". Πολύ αργότερα, ένας νέος νόμος που θεσπίστηκε το 1929 για την αναδιοργάνωση του, του έδωσε  το νέο όνομα  "Istanbul Securities and Exchange  Bourse".

Σύντομα, η αγορά Bourse έγινε πολύ δραστήρια συμβάλλοντας, ουσιαστικά, στις ανάγκες χρηματοδότησης των νέων επιχειρήσεων της χώρας. Από το 1929, μια συνεχής αύξηση του αριθμού και του μεγέθους των ανωνύμων εταιρειών παρατηρήθηκε, οι οποίες άρχισαν να ανοίγουν το μετοχικό τους κεφάλαιο  προς το κοινό. Οι  μετοχές των εν λόγω εταιριών αντιμετώπιζαν μια ισχυρή και αυξανόμενη ζήτηση, κυρίως, από ιδιώτες επενδυτές και ορισμένους θεσμικούς.
 

                                            Άποψη της αίθουσας συναλλαγών του Χρηματιστηρίου της Τουρκίας

Στις πρώτες φάσεις της δεκαετίας του 1980 σημειώθηκε μια σημαντική βελτίωση στην τουρκική κεφαλαιαγορά,  σε σχέση με το νομοθετικό πλαίσιο και τα θεσμικά όργανα που απαιτούνταν για να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για υγιείς κινήσεις κεφαλαίων. Το 1981, θεσπίστηκε το "Δίκαιο Κεφαλαιαγοράς".

Το επόμενο έτος, ο κύριος ρυθμιστικός φορέας που είναι αρμόδιος για την εποπτεία και τη ρύθμιση της τουρκικής αγοράς κινητών αξιών, το Συμβούλιο της Κεφαλαιαγοράς εγκαταστάθηκε στην Άγκυρα. Τον Οκτώβριο του 1984, ο "Κανονισμός για την Ίδρυση και λειτουργία των κινητών αξιών" δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Το Χρηματιστήριο Αξιών της Κωνσταντινούπολης είχε εγκαινιαστεί επίσημα στα τέλη του 1985 στην ωραία περιοχή του İstinye, που δείχνει η φωτογραφία.

Συνεχίζεται...
 

İstinye, η γειτονιά του Χρηματιστηρίου της Τουρκίας, από το 1995